WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, ABD’yle yaptığı anlaşma gereği serbest bırakıldı, ülkesine geri dönüyor
WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, ABD’yle yaptığı anlaşma gereği mahkemeye giderek hakkındaki bir suçlamayı resmi olarak kabul etti. Mahkeme Assange’ın çabucak serbest kalmasına hükmetti. Assange 14 yıl sonra serbest kaldı ve artık ülkesi Avustralya’ya gidebilecek.
Assange, ABD yetkilileriyle yaptığı, hakkındaki sırf bir suçlamayı kabul ederek serbest kalmasına ve ülkesi Avustralya’ya dönmesine imkan tanıyan anlaşma sonrası, 24 Haziran’da İngiltere’den ayrıldı.
52 yaşındaki Assange, anlaşma uyarınca ABD’ye bağlı Kuzey Mariana Adaları’ndaki Saipan Adası mahkemesine gitti. Ona Avustralya eski başbakanı ve şu anki ABD Büyükelçisi Kevin Rudd da eşlik etti.
Assange anlaşma gereği mahkemede, hakkındaki “ABD’nin bâtın ulusal savunma dokümanlarını elde etmek için komplo kurmak ve ifşa etmek” suçunu işlediğini itiraf etti.
Yargıç, İngiltere’de hapishanede kaldığı müddetin karşılığında Assange’ınserbest bırakılmasına karar verdi, ”Bu mahkeme salonundan özgür bir adam olarak çıkabileceksiniz” dedi.
Karar sonrası Assange’ın avukatı Jennifer Robinson, onun öyküsünün basın özgürlüğü ve ulusal güvenlik hususlarında çok önemli bir tartışmaya yol açtığını söyledi.
“Julian Assange, 14 yıllık tüzel mücadelenin akabinde nihayet evine özgür bir adam olarak dönebilir” dedi.
Assange mahkemede, 2010 yılında kendisine sızdırılan zımnî dokümanları yayımladığında gazeteci olarak çalıştığını; ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğünü müdafaa altına alan ABD Anayasası Birinci Değişikliği mucibince müdafaa altında olduğuna inandığını söyledi. Kendisinin suçlandığı Casusluk Maddesi’nin bu Birinci Değişiklik ile çeliştiğine inandığını ifade etti.
Mahkemede savcı, WikiLeaks’in kurucusunun bu muahedeyi kabul etmesi halinde masumiyet karinesinin sona ereceğini ve temyiz hakkından feragat edeceğini açıkça belirtti.
Batı Pasifik’teki Kuzey Mariana Adaları, Assange’ın ABD ana karasına seyahat etmeye karşı çıkması ve Avustralya’ya yakınlığı nedeniyle seçildi. Saipan, Kuzey Mariana Adaları’nın en büyük adası ve başşehri.
Avustralya hükümeti, Salı günü Assange’a konsolosluk yardımı sağlamaya devam ettiklerini söylemişti.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, daha önce “Assange davasının çok uzun sürdüğünü, hapsinin devamının kimseye kar sağlamadığını” ifade etmişti.
Çarşamba günü mahkeme sırasında ise Avustralya’nın başşehri Canberra’da gazetecilere, “yasal süreçler sonuçlandığında” Assange’ın davası hakkında söyleyecek daha fazla şeyi olacağını ifade etti. “Olumlu sonucu desteklemek için uygun kanalları kullanarak Avustralya’nın çıkarlarını savunduklarını” belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden, Nisan ayında Avustralya’nın Assange aleyhindeki soruşturmanın düşürülmesi tarafındaki talebini değerlendirdiğini açıklamıştı.
WikiLeaks ise Assange’ın İngiltere’den ayrılış haberini verdiği X’teki paylaşımında, Assange’ın yüksek güvenlikli hapishanedeki küçük bir hücrede 1901 gün kaldıktan sonra 24 Haziran sabahı Belmarsh Cezaevi’nden ayrıldığını yazdı.
WikiLeaks tarafından paylaşılan görüntüde, kot pantolon ve mavi gömlek giymiş Assange uçağa binmek üzere Stanstead Havaalanı’na götürülürken görüldü.
Assange’ın anlaşma kararının akabinde BBC’ye konuşan Julia Assange’ın eşi Stella Assange da “Çok sevinçliyim. Güya gerçek değilmiş hissediyorum” dedi.
Stella Assange daha önce de sosyal medya üzerinden, eşinin “yıllardır onun için seferber olan” destekçilerine teşekkür etmişti.
ABD yıllardır Irak ve Afganistan savaşlarıyla ilgili bilgilerin ifşa edildiği WikiLeaks evraklarının, birtakım hayatları tehlikeye attığını savunuyordu.
Mahkemede yargıç tarafından, ifşa edilen evrakların şu ana kadar kimseye zarar vermediği ifade edildi.
Son beş yılını İngiltere’de cezaevinde geçiren Assange, ABD’ye iade edilmemek için mücadele ediyordu.
Assange ve avukatları uzun vakittir kendisine karşı açılan davanın siyasi hedefli olduğunu iddia ediyordu.
18 suçlamadan yargılanması isteniyordu
ABD’li savcılar WikiLeaks’in kurucusunu, Afganistan ve Irak’taki savaşlarla ilgili saklı ABD askeri kayıtlarının ve diplomatik bildirilerin yayımlanması nedeniyle, çoğu Casusluk Yasası kapsamındaki 18 başka hatadan yargılamak istiyorlardı.
Assange’ın 2006 yılında kurduğu WikiLeaks, ABD hükümetinin daha sonra “ABD tarihindeki en büyük bilinmeyen bilgi ifşalarından biri” olarak tanımlayacağı, 10 milyondan fazla doküman yayımladığını iddia ediyor.
2010 yılında web sitesi, bir ABD askeri helikopterinden çekilmiş, aralarında iki Reuters muhabirinin de bulunduğu ondan fazla Iraklı sivilin Bağdat’ta öldürüldüğü anın görüntüsünü yayımladı.
Assange’ın en tanınmış işbirlikçilerinden biri olan ABD ordusu istihbarat analisti Chelsea Manning, dönemin başkanı Barack Obama’nın 2017’de cezasını hafifletmesinden önce 35 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Assange ayrıyeten İsveç’te farklı tecavüz ve cinsel saldırı suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı fakat bu suçlamaları reddetti. İsveç’e giderse ABD’ye iade edileceğini iddia ederek bunun yerine Ekvador Büyükelçiliği’nden siyasi sığınma talep etti. Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’nde 7 yıl geçirdi.
İsveçli yetkililer 2019’da, ilk şikayetten itibaren çok fazla zaman geçtiğini söylediler ve davayı düşürdüler. Lakin İngiltere’de gözaltına alındı. İsveç’e iade edilmek üzere mahkemeye teslim olmadığı için yargılandı.
Uzun müddettir devam eden hukuksal gayretler boyunca Assange nadiren kamuoyunun önünde görüldü. 2021’de hapishanede geçirdiği felç de dahil olmak üzere yıllardır sağlık problemleri yaşadığı bildiriliyor.
Julian Assange kimdir, WikiLeaks nedir?
Assange, gençlik yıllarda bilgisayar programcısı olarak şöhret kazandı.
1995’te ülkesi Avustralya’da bilgisayar korsanlığı suçlamasıyla cezaya çarptırıldı lakin bunu bir defa daha yapmayacağına söz vermesi üzerine mahpusa girmedi.
2006’da WikiLeaks websitesini kurdu. WikiLeaks bugüne kadar on milyondan fazla zımnî belgeyi yayımladığını iddia ediyor. Evraklar arasında savaş, casusluk ve yolsuzlukla irtibatlı resmi raporlar da var.
2010’da ABD ordusuna ait helikopterden çekilmiş ve Irak’ın başşehri Bağdat’ta 18 sivilin öldürülüş anını gösterdiği belirtilen bir video WikiLeaks’te yayımlandı.
Bunlarla birlikte ABD ordusunun eski istihbarat analisti Chelsea Manning’in sızdırdığı binlerce kapalı doküman de WikiLeaks’te yayımlandı.
Bu dokümanlara göre ABD ordusu Afganistan savaşı sırasında yüzlerce sivili öldürmüş lakin bunlar resmi raporlara girmemişti.
2019’da ABD Adalet Bakanlığı sızıntıyı ülkenin “tarihindeki en büyük saklı bilgi ifşalarından biri” olarak tanımladı.
ABD yetkililerinin avukatları, bilgilerin yayımlanmasının Afganistan ve Irak’ta ismi geçen bireyleri “ciddi zarar, işkence ve hatta mevt riskiyle karşı karşıya bıraktığını” söyledi.
Assange ise belgelerin ABD silahlı kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen önemli ihlalleri ortaya çıkardığını ve kendisine karşı açılan davanın siyasi emelli olduğunu vurguladı.
Gizli bilgileri elde etmek maksadıyla askeri veritabanlarına sızmak üzere komplo kurmakla suçlanan Assange’ın 18 kabahatten yargılanmasına karar verilmişti.