Zayıflama ilaçlarını bırakınca ne oluyor?

Obeziteyi anlamak

Bunlar genel eğilimler. GLP-1 ilaçlarına reaksiyonlar ferdî seviyede çok fark edebiliyor. Örneğin, ilaçlar herkeste işe yaramıyor. 2021’deki denemede semaglutid iştirakçilerin %14’ünde, ilacı bir yıldan uzun süre almalarına rağmen, %5’lik bile kilo kaybı yaratmadı.

Bazı katılımcılarsa, deney bitmeden öncesinde bile kilo almaya başladı.

Rubino ayrıyeten, semaglutid almayı bırakanların kilo almaya başlasalar bile ilacın sağladığı yararların bir süre daha devam edebileceğini vurguluyor. Bilhassa de kan şekeri düzeyinin düzenlenmesinde.

“Bu bireyler tahminen kilo verdikten sonra daha etkin hale gelebiliyorlar. Daha iyi uyuyor, tahminen uyurken daha az uyku apnesi olayı yaşıyorlar. Bu faktörlerin hepsi insanların metabolik hastalıklarını etkileyebilir.”

Bu çeşitlilikler obezitenin farklı çeşitleri olmasından da kaynaklanabiliyor. Yakın vakte dek uzmanlar obeziteyi tek bir tıp hastalık olarak görüyordu, fakat şu anda çok daha karmaşık olduğu fark ediliyor.

GLP-1 ilaçlarının popülerliği vakitte müstesna bir imkan da sunuyor. Novo Nordisk’in verilerine göre her hafta 25 bin ABD’li Wegovy almaya başlıyor. Bu kadar büyük bir örneklemle, uzmanlar obezitenin farklı çeşitlerini insanların ilaçlara nasıl tepki verdiğini gözlemleyerek öğrenebilir.

Ozempic ve Wegovy’nin üreticisi Novo Nordisk, BBC’ye şu açıklamayı gönderdi.

“Hastaların ilacı almayı bıraktıktan sonra verdikleri kilonun tamamını alacaklarını gösteren bir ispat yok. İlacın haftada bir alımının bırakılmasından sonraki bir yıl içinde, hastalar daha önce verdikleri kiloların üçte ikisini geri aldı. Bu tespitlerzamanda obezitenin kronikliğini teyit ediyor ve sağlık ile kiloda kaydedilen gelişmelerin korunabilmesi için daima tedavi gerektiğini gösteriyor.”

Sürekli ilaç kullanmak

University College Dublin’deki bilim insanları tarafından yönetilen yeni bir Avrupa konsorsiyumu şu anda bunu daha detaylı olarak araştırmaya çalışıyor.

Alex Miras, “İster kan testleri ister ruhsal testler olsun, bir hastanın bu ilaçların her biriyle nasıl başa çıkabileceğini anlamamıza yardımcı olabilecek farklı öngörücüler elde etmeye çalışmak istiyoruz. Şu anda onlara üç ay boyunca bir ilaç veriyorum ve kilo verirlerse şanslı olduğum manasına geliyor. Tamamen karanlıkta ateş ediyoruz” diyor.

Miras, buna aynı bilgilerin muhakkak bir hasta için en uygun zayıflama ilacını, zaman içinde ilaca direnç gösterme mümkünlüğünü ve kilolarını denetim altında tutmak için kullanılabilecek farklı ilaç kombinasyonlarını belirlemek için kullanılacağı bir gelecek öngörüyor.

Whyte’a göre kesin olan bir şey varsa o da obezite hastalarının birçoğunun nüksetmelerden kaçınmak için daima olarak ilaç kullanmak zorunda kalacağı.

Rubino’ya göre, GLP-1 ilaçlarının daha yüksek dozlarının hastaların kilo vermesine yardımcı olmak için akut fazda kullanılıp kullanılamayacağını ve akabinde daha az yan tesire sahip olan ve uzun vadeli olarak reçete edilebilen daha düşük “idame” dozlarının kullanılıp kullanılamayacağını kıymetlendirmek için klinik çalışmalar planlanıyor.

Obezite tedavisinin sağlık sistemine olan maliyeti konusunda kaygılar dile getirilse de İngiltere’deki Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) şimdi Wegovy’yi sadece iki yıllık bir süre için kapsıyor. Daha düşük maliyetli jenerik alternatifler bunu daha uygulanabilir hale getirebilir.

Novo Nordisk’in Saxenda patenti bu yılın sonunda sona eriyor ve rakipleri Teva, Pfizer ve Mylan’ın 2024’ün sonlarında liraglutidin jenerik versiyonlarını piyasaya sürmesi bekleniyor. Ozempic’in jenerik alternatiflerinin önümüzdeki on yıl içinde piyasaya sürülmesi bekleniyor.

Whyte, “Liraglutid semaglutid kadar tesirli olmasa da, patentlerin müddeti doldukça maliyetler muhtemelen düşecektir” diyor.

“Dolayısıyla insanlar yakında bunu daha uzun vadeli bir seçenek olarak düşünmeye başlayabilir ve GLP-1 ilaçlarının genel maliyetleri düştükçe, kronik ilaçlar olarak reçete edilmeleri daha kolay hale gelecektir.”