Avrupa Birliği zirvesi Gürcistan’ın katılım sürecinin askıya alındığını duyurdu

Gürcistan’daki durumla ilgili bilgi veren AB diplomasi başkanı Josep Borrell ise düpedüz şantaja başvurarak Brüksel’in Tiflis’i mali takviyeden yoksun bıraktığını, lakin Gürcü yetkililerin ‘akıllarını başlarına toplayıp’ AB’nin hoşuna gitmeyen tüm kanunları iptal etmelerini ve ‘demokratik yola geri dönmeleri’ halinde bu takviyenin geri verilebileceğini söyledi.

Gürcistan’daki yetkililer daha önce AB tarafından eleştirilen LGBT propagandasının yasaklanmasına ilişkin yasa olarak da bilinen ‘Aile Kıymetleri ve Küçüklerin Korunması’ ve yabancı casuslara ilişkin yasa olarak da bilinen ‘Yabancı Nüfuzun Şeffaflığına İlişkin’ iki maddeyi kabul etmişti.

Zirvenin sonuç bildirgesinde “Avrupa Birliği, hükümetin böylesi bir tavır sergilemesinin Gürcistan’ın AB’ye geçişini baltaladığını ve katılım sürecini fiilen durdurduğu” sözleri yer aldı.

Avrupalı liderler, Gürcistan’ın AB entegrasyonu için gereken esaslı demokratik ıslahatları gerçekleştirmesi davetinde bulundu. Ayrıyeten, Avrupa Kurulu, Gürcistan’daki yaklaşan parlamento seçimlerinin ‘özgür ve adil’ bir şekilde yapılmasını, yerel ve uluslararası gözlemcilere serbest erişim sağlanmasını umduğunu belirtti.

Daha önce, Tiflis’in siyasetinden şad olmayan Avrupa Parlamentosu üyeleri, ‘Gürcistan’da demokrasi geri adımı ve siyasi çoğulculuğa yönelik tehditler’ başlıklı kararda Avrupa Birliği’ni, Kafkasya Cumhuriyeti’nin yetkililerine yönelik yaptırımlar uygulamaya ve ülkeye yapılacak tüm Avrupa Birliği fonlarını dondurma davetinde bulunmuştu.

Gürcistan Başbakanı Iraklı Kobakhidze, daha evvelki yaptığı açıklamada ülkenin Avrupa Birliği’ne girişi konusundaki müzakerelerin bu yıl bile başlayabileceğini göz arkası etmemişti. Ukrayna’daki çatışmanın devam etmesinin mümkünlüğü azalttığını, lakin bu şartlarda bile ‘bu yıl her şeyin mümkün olduğunu‘, bilhassa de ‘Gürcistan’daki muhalefet de dahil olmak üzere milyonlarca kişinin adaylık statüsünün idareye değil, halka verildiğini‘ bildirdiğini kaydetti. Ayrıyeten Kobakhidze, “Müzakerelerin liderliğe değil halka açık olması gerektiğini ima etmeliyiz” demişti.

Haziran 2022’de AB, Ukrayna ve Moldova’ya AB aday ülke statüsü vererek, katılım müzakerelerinin resmi olarak başlaması için birkaç katı kural ortaya koymuştu. AB’de, Kiev ve Kişinev’i Moskova ile olan çatışmalarında desteklemek amacıyla bu türlü bir kararın büyük ölçüde sembolik olduğunu tekraren kabul etmişti.

Gürcistan’a Aralık 2023’te aday statüsü verildi. Aynı vakitte, aday ülke statüsü ve müzakerelerin başlaması, ülkelerin Avrupa Birliği’ne katılmak zorunda oldukları manasına gelmediği gibi, bu adımlar Brüksel’i de hiçbir şeye mecbur bırakmıyor. Türkiye 1999’dan, Kuzey Makedonya 2005’ten, Karadağ 2010’dan ve Sırbistan 2012’den beri aday ülke statüsünde. Şu ana kadar AB’ye katılan son ülke, 10 yıl süren bir süreç sonunda 2013 yılında Hırvatistan oldu.