CHP’de 11 saatlik tüzük toplantısı: Hangi başlıklarda uzlaşı var, yeni kararlar neler?

CHP Tüzük Komitesi’nin ikinci toplantısında önseçimden dönem sonuna pek çok başlık ele alındı. CHP’nin bir sonraki seçimli olağan kurultayının tarihini etkileyen değişiklik de masada.

Duvar’dan Ceren Bayar’ın haberine göre; Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP), 4-8 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek ‘Tüzük Kurultayı’ hazırlıklarında sona gelindi. 81 kent örgütünden temsilciler, 2 milletvekili ve 3 Parti Meclisi üyesinden oluşan Tüzük Kurulu, salı günü ikinci toplantısını gerçekleştirdi. 12 saate yakın süren toplantıda tüzükte değiştirilmesi planlanan unsurlara ilişkin herkes fikrini iletti.

Ön seçim tartışıldı 

Üzerinde en çok tartışılan, en fazla teklif iletilen maddeler CHP’nin aday belirleme süreçlerinde kullanacağı usulleri düzenleyen maddeler oldu. Az sayıda komisyon üyesi tüm seçimlerde ‘Hakim/YSK kontrolünde ön seçimin aday belirlemede tek sistem olarak uygulanması gerektiğini belirtti.

Aday belirlemede karma yöntem 

Komisyonun genel eğilimi, aday belirleme süreçlerinde seçim etraflarına göre farklılaşan yolların tercih edilmesi tarafındaydı.

Kent dinamiklerinin, demografik yapının, geçmiş seçim tecrübelerinin dikkate alınması gerektiğini ifade eden Tüzük Kurulu üyeleri, tüm bu etkenler ışığında uygun metodun belirlenmesinin daha doğru olacağını ifade etti.

Yalnız ‘Hakim kontrolünde önseçim’in başarıyı getirmeyebileceğini, geçmişte buna dair negatif tecrübeler olduğunu belirten üyeler, aday belirlemede karma sistemlerin uygulanması gerektiğini ifade etti.

Toplantıda, kentin dinamiklerine göre; ‘örgüt kontrolünde önseçim’, ‘aday yoklaması’, ‘merkez yoklaması’, ‘merkez ataması’, ‘ölçme değerlendirme’ gibi metotlardan biri yahut birkaçının uygulanabileceği fikri öne çıktı. Hangi prosedürün uygulanacağına dair kent örgütlerinin teklifte bulunması ve PM’nin karar vermesi, PM ve kent örgütlerinin aday belirleme süreçlerinde eşgüdümlü hareket etmesi konusunda büyük oranda fikir birliği sağlandı.

3 dönem hududu geliyor

Tüzük Komitesi üyeleri; milletvekili, belediye başkanı, şehir başkanı ve tüm seçilmişler için ‘En fazla 3 dönem görev yapma’ kuralının uygulanması konusunda da büyük oranda ortaklaştı. Dönem hududunun nasıl uygulanacağı konusunda farklı fikirler iletildi. Birtakım üyeler 3 periyodun esnetilmemesi gerektiğini söylerken çoğu üye 3 dönemi tamamlayıp önseçime giren ve başarılı olanların bir dönem daha görev yapmasının uygun olacağını ifade etti.

Cumhurbaşkanı aday belirleme usulü tüzükte yer almalı mı?

Toplantıda cumhurbaşkanı adayının hangi yolla belirleneceğinin netleştirilmesi, adayın tüm üyelerin katıldığı bir sistemle belirlenmesi gerektiği yönünde görüş bildirenler olduğu bu başlığın tüzükte yer almasına ilişkin çekincelerini kayda geçirenler de oldu.

Siyasi Partiler Kanunu’nun cumhurbaşkanı adayını parlamento grubunun belirleyeceği yönünde kararı olduğunu hatırlatan üyeler, kanunun tersine kararların tüzükte olmaması gerektiğini söyledi.

Bazı üyeler de CHP’nin amacının parlamenter sisteme dönüş olduğunu, cumhurbaşkanı adayı belirleme formülünün tüzükte yer almasının bu sistemin devamını kabul etmek manasına geleceğini ifade etti.

Bir sonraki kurultay 2026’da

Tüzük Kurulu toplantısında tartışılan bir madde de örgütlerin görev müddeti ve kontaklı olarak olağan kurultayların kaç yılda bir yapılacağı oldu. Kent örgütlerinden temsilciler 2 yılda bir yapılan kent kongrelerinin ve bundan ötürü CHP olağan, seçimli kurultaylarının 3 yılda bir yapılmasını önerdi. 2 yıl olan görev sürelerinin 3 yıla çıkarılması gerektiğini belirten kent örgütü temsilcileri, 2 yılın kentte örgütlülüğü artırmak, siyaset yapmak, etkin ve sürekliliği olan çalışmalar yürütmek için kâfi olmadığını kaydetti.

Bu teklifin hayata geçmesi halinde CHP’nin 2025’te yapılması öngörülen, genel başkan seçiminin de olacağı olağan kurultayı 2026’da yapılacak. Böylelikle CHP, 2028 seçimlerine kadar iki değil bir kurultay gerçekleştirmiş olacak.

Üyelikte bir yılını doldurmayan ön seçimde oy kullanamayacak 

Toplantıda CHP’nin üye yapılanmasına ilişkin tartışmalar da yürütüldü. CHP’ye üye olmak için kriter getirilmemesi fakat önseçimde oy kullanmak yahut aday olabilmek için üyelere birtakım kriterler getirilmesi teklifinde büyük oranda birleşildi.

Aday belirlemek için yapılacak önseçimlerden çok kısa süre önce üye olanların önseçimlerde oy kullanarak önseçimin sonucunu etkilemesinin önüne geçilmesi için de formüller tartışıldı. Önseçimlerde oy kullanacak üyelerin üyelikte bir yılını doldurmuş olması, aidatlarını düzenli ödemesi gibi kriterler tartışıldı.

Taslak metin ne zaman hazır olacak?

Tüzük Kurulu 4 Eylül’de başlayacak kurultay öncesinde 2 toplantı daha yapacak. Pazartesi günü gerçekleşecek bir sonraki toplantı öncesinde, ortaklaşılan yahut büyük oranda fikir birliğine varılan hususların de yer aldığı bir taslak metin hazırlanacak ve komitenin tüm üyelerine gönderilecek. Taslak metin üzerinde bir sefer daha tartışma yürütüldükten sonra metin PM’de de tartışmaya açılacak ve son hali kurultay delegelerine sunulacak.