Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Kanunu Teklifi Meclis’ten geçti

Kanunla Dışişleri Bakanlığı teşkilatının faaliyetlerinin güçlendirilmesi ile çalışanının temsil kabiliyeti yüksek ve donanımlı yetiştirilmesinin desteklenmesi ve düzenleme kapsamında belirlenen faaliyetlerin icrası maksadıyla merkezi Ankara’da olan Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfının kurulmasına ilişkin metot ve temellerin düzenlenmesi amaçlanıyor.

Vakfın faaliyetleri, organları, gelirleri ve muafiyetleri, kuruluşuna ilişkin konular ile diğer iş ve süreçleri içeren düzenlemede, vakıf gayelerini gerçekleştirmek için bulunulabilecek faaliyet sıralanıyor.

Kanuna göre vakıf, Dışişleri Bakanlığının hizmet kalitesinin artırılması amacıyla her türlü taşınır ve taşınmaz alabilecek, kiralayabilecek, inşa edebilecek, gerektiğinde bunların kullanımını kısmen ya da tamamen bakanlığa bırakacak, her türlü taşıt aracı alıp kiralayacak ve gerektiğinde bakanlığa tahsis edecek.

Bakanlığa ait ya da tahsisli olup aktüel olarak ihtiyaç duyulmayan taşınmazların ilgili mevzuat kararlarına uyulmak suretiyle bakanlık faydasına kıymetlendirilmesine yönelik çalışmalar yapacak.

Vakıf, yükseköğretim kurumları kurabilecek, işçinin niteliklerinin ve temsil kabiliyetinin geliştirilmesini destekleyecek.

Vakfa gelir temin edilmesi ve vakfın gayelerine tahsis edilmesi amacıyla yurt içinde ve yurt dışında taşınır ve taşınmaz alabilecek, satabilecek, kiralayabilecek. Birebir ve nakdi, fikri ve sınai her türlü hak ve alacağı temin edebilecek, takas, trampa, ipotek tesisi ve gibi tasarruflarda bulunabilecek, taşınmaz inşa edebilecek ve ettirebilecek, devlet iç borçlanma senetleri ile Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama AŞ tarafından ihraç edilen kira sertifikaları, şirket tahvilleri, pay senetleri ve sair menkul değerleri alabilecek, satabilecek, şirket ve ticari işletme kurabilecek, işletebilecek ve işlettirebilecek.

Vakfın organları

Vakfın organları, mütevelli heyeti, yönetim kurulu ve denetleme şurasından oluşacak.

Vakfın karar organı olan mütevelli heyetinin başkanı Dışişleri Bakanı olacak. Mütevelli heyeti, Bakanın başkanlığında, Dışişleri Bakanlığında genel müdür ya da büyükelçi ve üstü düzeyde görev yapan ya da yapmış şahıslarla akademi ve iş dünyasından alanında temayüz etmiş bireyler ortasından bakan tarafından 5 yıllığına seçilecek, en az 5’i bakanlık mensubu olmak üzere 10 şahıstan oluşacak. Bakan tarafından seçilen kişilerin mütevelli heyeti üyeliğinin herhangi bir nedenle boşalması halinde boşalan üyeliklere kalan süreyi tamamlamak üzere Bakan tarafından seçim yapılacak. Mütevelli heyeti, vakıf senedinde değişiklik yapmaya ve ihtiyaç duyduğu mevzularda yol ve temellere yönelik düzenlemeler yapmaya yetkili olacak.

Vakfın icra ve temsile yetkili organı olan yönetim kurulu, başkanı ve en az ikisi bakanlık mensubu olmak üzere mütevelli heyeti tarafından 3 yıllığına seçilecek 5 üyeden oluşacak. Yönetim şurasının en az bir üyesi finans konusunda uzman olanlar ortasından seçilecek. Görev müddeti bitmeden herhangi bir sebeple üyeliği sona eren üye yerine göreve çağrılmak üzere 2 yedek üye seçilecek.

Denetleme kurulu, mütevelli heyeti ismine vakfın faaliyet ve hesaplarını denetleyecek. Mütevelli heyeti tarafından 3 yıllığına seçilecek 2’si Dışişleri Bakanlığı, biri Hazine ve Maliye Bakanlığı mensubu olmak üzere 3 şahıstan oluşacak. Ayrıyeten bir yedek üye de seçilecek.

Mütevelli heyeti başkanı olarak Bakan, vakfın tüm çalışma ve süreçlerini çoğu zaman denetleyebilecek.

Mütevelli heyeti, yönetim kurulu ve denetleme heyetinin misyonları, toplanmaları, karar kâfi sayıları ile düzenlemede yer almayan diğer konular vakıf resmi senedinde gösterilecek.

Vakfın gelirleri ve muafiyetler

Kamu görevlileri dışındaki yönetim kurulu ve denetleme kurulu üyelerine, kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyelerinin huzur hakkının bir katını geçmemek üzere mütevelli heyeti kararıyla huzur hakkı verilebilecek.

Vakfın gelirleri şunlardan oluşacak:

“Bağış ve yardımlar; vakfa ait paraların nemaları, her türlü devlet iç borçlanma senetleri ve Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama AŞ tarafından ihraç edilen kira sertifikası, Varlık Fonu tarafından ihraç edilen her türlü bono ve kira sertifikası, pay senedi değerli dokümanlardan elde edilecek nema ve gelirler, vakıfça düzenlenecek seminer, konferans, ulusal ve uluslararası toplantılar ve sosyal faaliyetlerden elde edilecek yararlar, vakıf tarafından verilecek hizmetlerden ötürü sağlanacak gelirler, vakıf faaliyetlerinden elde edilecek türlü gelirler ile iktisadi işletmeler, iştirakler ve iştiraklerden sağlanacak gelirler, vakfa ait eğitim ve öğretim kurumlarının faaliyetlerinden elde edilecek gelirler, vakfın menkul ve gayrimenkulleri ile diğer varlık ve hakların kıymetlendirilmesi yoluyla sağlanacak gelirler, vize aracılık hizmet gelirlerinden genel bütçeye aktarılacak hisse düşüldükten sonra kalan kısımdan vakfa aktarılacak fiyatlar, diğer her türlü gelirler.”

Vakıf, yapılacak bağış ve yardımlar sebebiyle veraset ve intikal vergisinden, sahip olduğu ve olacağı taşınmaz mallar bakımından her türlü tapu harçları ile emlak vergisi ve taşınmazlara bağlı her türlü fotoğraf ve harçlardan muaf olacak.

Vakfa yapılacak bağış ve yardımlar, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu kararları çerçevesinde gelir ya da kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıyeten gösterilmek kaidesiyle bildirilecek gelirlerden ya da kurum karından indirilebilecek.

Vakfın kuruluşu, resmi senedi ve tescil işlemleri

Düzenlemede, karar bulunmayan durumlarda Türk Medeni Kanunu ile Vakıflar Kanunu kararları uygulanacak.

Kanunla Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle vakıfta görevli şahıslardan herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik ya da yaşlılık aylığı alanların bu aylıkları kesilmeyecek.

​​​​​​​Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde vakfın kuruluşu, vakıf resmi senedi ve vakfın Türk Medeni Kanunu kararlarına göre tesciline ilişkin süreçler bakanlıkça sonuçlandırılacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde vakfın kuruluş süreçlerinde kullanılmak ve kalanı kuruluş tamamlandıktan sonra vakfa bırakılmak üzere Dışişleri Bakanlığı bütçesinden 10 milyon lira vakfa aktarılacak.

Görüşmelerden

Görüşmeler sırasında söz alan Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Birol Aydın, İsrail’in Filistin’deki hücumlarının üzerinden 8 ay geçtiğine işaret ederek, iktidarın Filistinlilerin rahat nefes alması için bir şey yapmadığını savundu.

Birol Aydın, “İsrail hastaneleri, mescitleri bombaladı, bebekleri katletti yalnızca kınadınız. Sizin kınamaktan öte bir adım atmanız için İsrail daha ne yapmalı?” dedi.

Meclisin tarihi sorumluluklarını yerine getirmek zorunda olduğunu dile getiren Aydın, TBMM’nin zulmü durduracak sorumlulukla adım atması gerektiğini belirtti.

“Çocuklar uyurken sessiz olunur, bombalanırken değil”

İYİ Parti Gaziantep Milletvekili Mehmet Mustafa Gürban, insanlığın Gazze’de öldüğünü vurguladı.

Sivillerin kamplarının hedef alındığına işaret eden Gürban, “Çocuklar uyurken sessiz olunur, bombalanırken değil.” diye konuştu.

Teklifte vakfın hedeflerinin belirtildiğini, vakıfların iktidar tarafından istihdam alanı görüldüğünü ileri süren Gürban, kanun teklifine “hayır” oyu vereceklerini bildirdi.

“Olumlu değerlendiriyoruz”

MHP Kayseri Milletvekili Mustafa Baki Ersoy, Dışişleri Bakanlığının diplomatik duruşu ve kritik atılımlarıyla iftihar kaynağı olduğunu belirtti.

Teklifte vakfın birtakım vergilerden muaf tutulmasının öngörüldüğünü aktaran Ersoy, vakfın kuruluşunun, vakıf resmi senedinin ve vakfın tesciline ilişkin süreçlerin bir yıl içerisinde Bakanlıkça sonuçlandırılacağını anlattı. MHP’li Ersoy, “Teklifi olumlu değerlendiriyoruz.” dedi.

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo da teklife “hayır” oyu vereceklerini bildirdi.

CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, vakfa atanacak kontrol vazifelilerinin Sayıştay kökenli olması gerektiğini söyledi.

Bakanlığın kullanmadığı kimi taşınmazların vakıf tarafından kullanılabileceğini ifade eden Akay, vakfın çok önemli oranda bir gelire sahip olacağını dile getirerek, “Bu vakıf kurulacak, o denli görünüyor. Umarım, gelirler Dışişleri Bakanlığının dış dünyadaki prestijini artırmak için kullanılır.” sözlerini kullandı.

“Amacımız, daha donanımlı, birikimli bürokratlar yetiştirmek”

AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, iktidarları döneminde Türkiye’nin temsil ağının genişletildiğini belirtti.

Türkiye’nin, en geniş temsil ağına sahip üçüncü ülke pozisyonunda olduğuna işaret eden Güneş, vakfın amacının Dışişleri Bakanlığı teşkilatının faaliyetlerinin güçlendirilmesi olduğunu vurguladı. Güneş, “Amacımız, daha donanımlı, birikimli bürokratlar yetiştirmek.” sözünü kullandı..

Dışişleri Bakanlığının, Türkiye’nin yüz akı olduğunu kaydeden Güneş, atılan adımların vakıf sayesinde daha da ilerleyeceğini söyledi.

Vakfın gelirlerini Dışişleri Bakanlığı bürokratlarının geliştirilmesinde kullanılacağını dile getiren Güneş, “Bundan önce kurulmuş TSK Vakfı örnek projelere imza attıysa bu vakıf da benzer projelere imza atacaktır.” dedi.

TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ, teklifin kabul edilmesinin akabinde, birleşimi, saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.