DOLAR
35,8938
EURO
37,2765
ALTIN
3.307,39
BIST
9.833,06
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak

Trump Amerika’da doğumla gelen vatandaşlık hakkını nasıl iptal edebilir? 

Trump Amerika’da doğumla gelen vatandaşlık hakkını nasıl iptal edebilir? 

Trump Amerika’da doğumla gelen vatandaşlık hakkını nasıl iptal edebilir? 
21.01.2025 13:40
0
A+
A-
Amerika’nın 47’nci başkanı olarak ettiği yeminden sonra 20 Ocak’ta ikinci defa yerleştiği Beyaz Saray’da ayağının tozuyla bir dizi başkanlık buyrukları imzalayan Donald J. Trump’ın tek bir imzayla kaldırmaya çalıştığı uygulamalardan biri de doğum yoluyla elde edilen Amerikan vatandaşlığı. 

Ancak uzmanlara göre Amerikan Anayasa’sında garanti altına alınan vatandaşlık hakkını ortadan kaldırmak Trump’ın umduğu kadar kolay olmayabilir. 

Zira ABD’de Anayasa, başkanlık buyrukları ya da Kongre’de sunulan maddelerle değil yalnızca anayasa değişikliği ile değiştirilebiliyor. 

Bunun için de hem Temsilciler Meclisi’nde ve hem de Senato’da üçte iki çoğunluğun yanı sıra elli Amerikan eyaletinin dörtte üçünün onayı gerekiyor.   

Vatandaşlığın kökeni 

Doğum yoluyla elde edilen vatandaşlık hakkının uluslararası hukuktaki ismi “jus soli” yahut “toprak hakkı” olarak geçiyor. 

ABD’de vatandaşlık hakkı Anayasa’nın 14’üncü Ek Maddesi’nde belirtiliyor. Buna göre anne-babasının uyrukları ne olursa olsun ABD topraklarında doğan her bebek otomatik olarak Amerikan vatandaşı sayılmak zorunda. 

Bu kişi 21 yaşına gelince anne-babasına sponsor olarak onlara Amerika’da kalıcı oturma hakkı tanıyan Yeşil Kart (Green Card) başvurusu yapabiliyor. Buna da “aile birleşimi” deniliyor. 

Trump’ın imzaladığı başkanlık buyruğu yasal mahzurları aşarsa vatandaşlık hakkı aynıi aile birleşimi de ortadan kalkmış olacak.

Bu hakkın ellerinden alınmasından en çok etkilenen grup, “belgesiz” (undocumented) ismiyle anılan ve anne-babası tarafından bebekken yasadışı yollarla Amerika’ya getirilen çoğu Güney Amerika asıllı sistemsiz göçmenler.

2022 yılı verilerine göre bu şekil yasadışı göçmenlerin çocukları olarak kayıtlı Amerikan vatandaşlarının sayısı 1.2 milyon kişi. Onların da çocukları olduğu varsayılırsa 2050 yılında bu sayının 4.7 milyonu bulması bekleniyor.   

Trump 2017-2021 arasındaki başkanlığının ilk döneminde de doğumla gelen vatandaşlığı ve ailelerin birleşimini engellemeye çalışmış ama basına yansıyan ve çocukların ailelerinden zorla ayrıldığı görüntüler nedeniyle büyük tepki çekmişti.

Trump, aralık ayında verdiği bir mülakatta bu defa “Aileleri dağıtmak istemiyorum. O yüzden aileleri bölmemenin tek yolu onları bir ortada tutmak ve tüm fertleri toptan geri göndermek” diyerek daha da ileri gidip Amerika’da doğsalar bile çocukların yasadışı göçmen olan anne-babalarıyla birlikte sınır dışı edilmelerini savunmuştu.   

Her yıl bebeklerine vatandaşlık almak isteyen binlerce bayanın doğum turizmi ismi altında Amerika’ya seyahat ettiği biliniyor.  

Sivil toplum örgütleri ne diyor?

Amerikan Sivil Özgürlükler Sendikası kaynaklarına göre doğum yoluyla elde edilen vatandaşlık hakkının kökeni yüzyıllar öncesine dayanıyor. Bu kural yıllar içinde yalnızca iki defa yıkılıyor: 1857 yılında Yüksek Mahkeme kölelerin çocuklarına Amerika’da doğmalarına rağmen Amerikan vatandaşlığı verilmesini reddedince gelen yansılar ve açılan davalar sonucunda 1865’te önce kölelik kaldırılıyor ve sonra da 1868’de Anayasa’ya 14’üncü Ek Madde eklenerek doğum yoluyla vatandaşlık hakkı garanti altına alınıyor. 

Sonraki yıllarda bu kez kimi Çinliler Çin kökenli ataları olmasına ve Amerika’da doğmalarına karşın vatandaşlık talepleri reddedilince Amerikan hükümetini dava edip kazanıyorlar ve vatandaşlık haklarını alıyorlar.

Bugün Birleşik Devletler Göç ve Sınır Muhafaza Kurumu yetkilileri Trump’ın başkanlık buyruğunu sıkı bir şekilde uygulamaya koymaya çalışırsa hak mahrumiyeti yaşayacak binlerce kişinin yıllarca sürecek yasal yollara başvuracağı tahmin ediliyor.   

Trump ve ailesinin göçmen kökeni 

Göçmen karşıtlığı ile özdeşleştirilen Trump uzun süre kendi cetlerinin İskandinav asıllı olduğunu iddia etse de gerçekte Alman asıllı göçmenlerin çocukları olduğu ortaya çıkmıştı. 

Trump’ın büyük babası Friedrich Trump, Almanya’nın Kallstadt kentinde doğmuş ve 1885’te 16 yaşında Amerika’ya göç etmiş. Trump’ın babası Fred Trump ile evlenen annesi Mary Anne MacLeod ise İskoçya asıllı bir göçmen.  

Trump’ın 2022’de vefat eden ilk eşi Ivana Trump komünizmden kaçarak Amerika’ya sığınmış ve sonradan Amerikan vatandaşı olmuş bir Çekoslovakyalı idi.  Üçüncü ve şu anki eşi, First Lady Melania Trump ise Slovenya asıllı bir Amerikalı.   

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.