TÜRKBESD: İhracattaki düşüş ile iç pazardaki yavaşlama üretim ve istihdamda risk oluşturuyor

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), kesime ilişkin 2024 yılının ilk yarı bilgilerini değerlendirdi. Rapora göre 6 ana ürün kümesinde geçen yıla kıyasla ihracat %4 geriledi. İç satışlar ise ilk yarıyılda %11 büyürken son 3 ayda küçülme kaydetti. TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, yüksek sezon olmasına karşın iç pazar büyümesindeki yavaşlama ve ihracattaki düşüş trendinin üretim ile istihdam için risk oluşturduğunu belirtti.

 Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), dalın 2024 yılı ilk yarı değerlendirmesini paylaştı. Arçelik, BSH, Dyson, Electrolux, Groupe SEB, Haier Europe, LG, Miele, Samsung, Versuni (Philips) ve Vestel gibi yerli, uluslararası, ithalatçı ve üretici firmaları bünyesinde barındıran TÜRKBESD’in paylaştığı bilgilere göre 6 ana ürün kümesinde geçen yıla kıyasla ilk 6 ayda iç satışlarda %11’lik bir büyüme kaydedildi. Fakat bu yılın ilk 3 ayında ortalama %28 olan iç pazar büyümesi son 3 ayda ortalama -%5 düzeyine düştü. İhracatta da azalış trendi devam ederken, bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın benzer periyoduna göre %4’lük bir azalma kaydedildi. Altı ana eserde ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam satışlar yaklaşık 16 milyon adet ile stabil kalarak, geçen yıla benzeyenseyretti. Bununla birlikte, üretim ölçüsünde bir evvelki yıla göre %1’lik artış görüldü.

Yüzde 7’lik üretim hacmi ile Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise en büyük ikinci üreticisi olan Türkiye beyaz eşya endüstrinin 33 milyon adetlik üretim ve 23 milyon adetlik ihracat kapasitesi bulunuyor. TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, 60 bin direkt 600 bin dolaylı istihdam alanı sağlayan bölümün Ar-Ge, dijital dönüşüm ve yeşil dönüşüm yatırımlarıyla dünya çapında rekabet ettiğini aktardı.

Sığın, global pazarlardaki daralma nedeniyle son 2 yıldır ihracatın düşüş eğiliminde olduğunu ifade ederek şöyle devam etti: “İç satışlardaki büyümeye karşın, ihracattaki daralma nedeniyle 2023 yılında toplam pazarda  %4,5 oranında küçülme kaydettik. Bölümümüz bugüne kadar kapasite kullanımı ve istihdamda herhangi bir kayıp yaşamadı; lakin ülkemizde ihracatı zora sokacak siyasetlerin bu tabloyu riske atmasından kaygı duyuyoruz.”

 “İç piyasanın gücüne çoğu zaman kinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz”

Bugüne kadar dalın ihracat kaybını iç pazar büyümesiyle dengelediğini hatırlatan Sığın, “Haziran ayında geçen yıla kıyasla iç satışlarımızda %20 oranında bir azalma gerçekleşti. Bu oran son yıllarda gördüğümüz en önemli küçülmeye işaret ediyor. Son 3 ayda iç satışlarımızda önemli bir yavaşlama var. Çünkü bu yılın ilk 3 ayında ortalama %28 olan iç pazar büyümesi, son 3 ayda ortalama -%5 düzeyine düştü. Bugüne kadar ihracattaki düşüşe karşılık dalımızı ayakta tutan yegane destek iç pazardaki hareketlilik oldu. Üretim düzeyimizi yakın vakte kadar müdafaaya çalıştık lakin bu ay itibarıyla üretimde de %11 oranında azalma gerçekleşti. Yüksek sezon olmasına karşın iç pazar büyümesindeki yavaşlama ve ihracattaki düşüş trendi üretim ile istihdam için risk oluşturuyor. Haziran ayında ihracat ve iç satışlardan oluşan toplam pazar büyüklüğümüzde karşılaştığımız %10 oranındaki küçülmenin üretimde kalıcı hale gelerek istihdamı etkileme olasılığından telaş ediyoruz” dedi.

“İç ve dış pazar istikrarı beyaz eşya endüstrinde sürdürülebilirliğin anahtarı”

Sektörün yüksek global entegrasyonunun, yatırımların yeşil ve dijital dönüşüm alanlarına odaklanmasını gerekli kıldığını da ifade eden Sığın, ulusal mevzuatın AB’deki düzenlemeleri kapsayacak şekilde güncellenmesi gerektiğini belirtti. Sığın, bu taraftaki revizyonların dal özelinde AB ülkelerine olan ihracata katkı sağlayacağını ve ihracat sayılarına olumlu yansıyacağını öngördüklerini de ekledi.

Üreticilerin verimliliği artırmak, maliyetleri düşürmek için uğraş gösterdiğine değinen Sığın, girdi maliyetlerindeki yüksek artışlar ve talepteki daralmanın bu uğraşa direnç oluşturduğunu söyledi ve şöyle devam etti: “İç ve dış pazar istikrarı beyaz eşya endüstrinde sürdürülebilirliğin anahtarı. Tüketicinin alım gücünü ve ihracat rekabetçiliğimizi koruyacak yaklaşımlar, bölümümüzün büyümesine destek olacaktır. Ülkemizin ekonomisine sağladığımız pozitif katkıdan hep gurur duyuyor ve destek veren siyasetlerle bu ivmeyi sürdürmeyi arzu ediyoruz.”

Fatih Özkadı: “DİR kullanımının kaldırılması ya da kısıtlanması, maliyetleri artıracak ve rekabet gücümüzü kaybetmemize neden olacaktır”

TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatih Özkadı, 2014-2019 yılları arasında %30 olan adet bazlı ihracat artışının 2019-2023 yılları arasında %6’ya düştüğüne dikkat çekti. “Sanayimizin rekabetçilik gücünü artırmak için ihracatçılarımızın küresel pazarda rekabetçiliklerini olumsuz etkileyen yükümlülüklerin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. İhracat potansiyelimizi dikkate aldığımızda; beyaz eşya üretiminde ana girdi olan çelik sacların büyük ölçüde yurtdışından temin edilmesi ve bu eserlerde uygulanan gümrük vergilerinin yüksek olması, Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kullanımının kıymetini artırmaktadır” diye konuşan Özkadı,  pandemi sonrası Uzak Doğulu beyaz eşya üreticilerinin AB pazarında artan rekabeti karşısında DİR kullanımının kaldırılması ya da kısıtlanmasının, maliyetleri artıracağını ve rekabet gücünü olumsuz etkileyeceğini söyledi.

Mevcut destek düzeneklerinin üretim ve ihracatı gözeterek bütüncül bakış açısıyla ele alınmasının kıymeti vurgulayan Özkadı, “2005 yılından itibaren AB, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve inovasyon fonları ile endüstrinin rekabetçiliğini artırmaktadır. Ülkemizde kurulacak ETS’nin de şekilde yönetilmesi ve AB ile uyumlu olması temeldir. Bununla birlikte, bilhassa ihracatçılar üzerinde çok önemli maliyet baskısı oluşturan Geri Kazanım Katılım Hissesi (GEKAP)i sistemlerin bütünsel bir bakışla kıymetlendirilmesi ve elde edilen gelirlerin dalların dönüşümü için kullanılması son derece kritik ehemmiyettedir.  Beyaz eşya sektörü, enerji verimliliği sağlayan bir kesim olduğu için ülkemizin ihracat gayelerine daha çok katkı sağlayabilir” dedi.

Mehmet Yavuz: “Rekabetçi kalınabilmesi için girdi maliyetlerinin makul düzeylerde tutulması hayati kıymet taşıyor”

TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Yavuz ise beyaz eşya sektörü olarak, son periyotta ülkemizde başlatılan ithalatta haksız rekabetin önlenmesine ilişkin soruşturmaları dikkat ile takip ettiklerini ifade etti. Yavuz şöyle dedi: “Özellikle paslanmaz çelik ve polistiren ürünlerine yönelik başlatılan anti-damping soruşturmaları, kesimimizi direkt etkileyecek nitelikte. Damping soruşturması sonucunda ek vergiler getirilmesi, ürün maliyetlerini direkt artıracak ve enflasyonu tetikleyecektir. aynı şekilde, polistiren de beyaz eşya üretiminde çok önemli bir girdi gereç. İç piyasada istenilen kalite ve kapasitede üretim bulunmadığından, ithalat zarurî hale geliyor. Herhangi bir ek vergi, ürün rekabetini ve ihracatımızı olumsuz etkileyecektir.” Bölümün rekabetçiliği için girdi maliyetlerinin makul düzeylerde tutulması gerektiğini vurgulayan Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu nedenle, soruşturmaların dalımızın gereksinimlerinin da göz önünde bulundurularak ülkemizin bütüncül çıkarına uygun bir şekilde yürütülmesini talep ediyoruz. Kullanıcı bölümler üzerinde fiyatı arttırıcı tesir yaratarak enflasyona neden olabilecek tedbirlerden kaçınılmalıdır.”

Semir Kuseyri: “Ticaret Bakanlığımız kanunda geçersiz servislere yönelik yaptırımları içeren gerekli düzenlemeleri gerçekleştirdi”

Beyaz eşya sanayicileri olarak satış sonrası hizmetlerde tüketici memnuniyetinin her daim temel öncelikleri olduğunu belirten TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Semir Kuseyri, tüketicilerin yetkili olmadığı halde kendilerini yetkili servis aynıi tanıtan bireyler nedeniyle mağduriyet yaşadığına dikkat çekti. Yakın vakitte kanunda geçersiz servislere yönelik yaptırımları içeren gerekli düzenlemelerin gerçekleştirildiğini hatırlatan Kuseyri, tüketicilere yetkili servislere arama motorları yerine şirketlerin kurumsal web sitelerinden veya Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan servis.gov.tr web sitesi üzerinden ulaşmalarını tavsiye etti.