Hukukçular’dan Mehmet Uçum’un “yeni anayasa” çıkışına: Soyadı gibi yüksekten uçmuş, hukuku eğip bükmeye çalışıyor!

Cumhurbaşkanlığı Hukuk Siyasetleri Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, Meclis’in “asli kurucu” değil, “temsili kurucu” sıfatıyla anayasa yapabileceğini savundu. Uçum’un tabirlerine hukukçulardan tepki geldi. Uçum’un yorumunu “kurucu Meclis kaidesini aşabilmek için manevra” olarak değerlendiren Anayasa hukukçusu Prof. Dr. Şule Özsoy Boyunsuz, “Demokratik anayasalar bu türlü yapılmaz” dedi. eski Devlet Bakanı Ufuk Söylemez de “Siyasi iktidar, mevcut anayasaya göre yemin etti. Sıfırdan yapma hakkını kim verdi?” tepkisini gösterdi; “Soyadı bu bahiste yüksekten uçmuş gibi gözüküyor. Anayasayı, kozmik hukuk kurallarını, toplumsal mukavelenin kaidelerini bir manada göz gerisi ederek, kendine göre niyetini hayata geçirecek adımlarla hukuku eğip bükmeye çalışıyor” dedi.

Seçiminardından yeni anayasayı gündeme alan iktidar, bu kapsamda çalıştaylar düzenlemeye başladı. Hukukçuların, mevcut Meclis’in “kurucu Meclis” olmadığı gerekçesiyle yeni anayasaya yapamayacağı tenkitleri sürerken iktidardan yeni “formül” geldi.

Mehmet Uçum ne demişti?

Cumhurbaşkanlığı Hukuk Siyasetleri Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, 25 Ocak’ta Saray’da gerçekleştirilen “Yeni Anayasa Genel Değerlendirme Çalıştayı”nda konuştu. Kurucu olmayan Meclis’in anayasa yapamayacağı konusuna değinen Uçum, “Bunlara göre yeni anayasa yapma yetkisi yalnızca savaşlar, darbeler, ülkelerin zorla parçalanması sonucu ortaya çıkan egemendedir. Bu yaklaşım demokrasi ve halk aksisi bir pozisyona sürüklenmek demektir” iddiasında bulundu. Uçum, “TBMM, bu özelliğiyle yeni anayasa yapma iradesini ortaya koyduğu anda, yeni anayasa yapmak bakımından cari anayasal düzen normlarıyla bağlı değildir. Zira bu karardan sonra yeni anayasa üretimi bakımından artık eski anayasayagöre kurulu bir organ değil, toplumsal ve siyasi meşruiyet işlevini kullanan temsili kurucu iradedir. Milletin direkt egemenlik kullanması ve seçilmiş temsilcilere anayasanın üstünde temsili kurucu irade görevi vermesi hiçbir şekilde yasaklanamaz” diye konuştu. Uçum, TBMM’nin temsili kurucu irade olarak yeni anayasa üretim sürecini yürütürken Anayasa Mahkemesi (AYM) kontrolüne de bağlı olmayacağını savundu.

“Eleştirileri aşabilmek için bir manevra!”

Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’a konuşan Prof. Dr. Şule Özsoy Boyunsuz, Uçum’un açıklamalarının “yeni anayasa için kurucu Meclis olması gerektiği istikametindeki tenkitleri aşabilmek için manevra” olarak gördüğünü söyledi. Anayasa hukuku teorisinde demokratik katılım, ifade özgürlüğüi birtakım temel önkoşulların olduğuna işaret eden Boyunsuz, “Bu açılardan baktığımızda bu temel önkoşulların mevcut olmadığını görüyoruz. Biraz şuna benziyor: ‘Biz anayasa değişikliği yapacak çoğunluğu Meclis’te çıkaramayız, kolay çoğunlukla kanun yapar anayasa yapalım.’ O denli bir şey yok. Onun demokratik yasallığı olmaz. Esasen Türkiye’de demokrasinin önkoşulları da yok. Her türlü özgürlük baskı altında” dedi.

“Soyadı bu hususta yüksekten uçmuş!”

Başkanlığını eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk’un yaptığı Milli Merkez Hareketi’nin Ankara Temsilcisi ve Sözcüsü, eski Devlet Bakanı Ufuk Söylemez, Uçum’a, “Soyadı aynıi bu hususta yüksekten uçmuş gözüküyor. Anayasayı, kozmik hukuk kurallarını, toplumsal kontratın kaidelerini bir manada göz arkası ederek, kendine göre niyetini hayata geçirecek adımlarla hukuku eğip bükmeye çalışıyor” dedi. Uçum’un bu mevzuda otorite sayılmadığını söyleyen Söylemez, “Kendilerine göre kesip biçip, anayasa yapmak istiyorlar. Meclis’i biz, sıfırdan anayasa yapsınlar diye seçmedik. İktidar, mevcut anayasaya göre yemin etti. Sıfırdan yapma hakkını kim verdi?” tabirlerini kullandı.