Lukaşenko seçimi kazandı: Belarus’u 1994’ten bu yana aralıksız 7’nci kere yönetecek
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, başkanlık seçiminde bir sefer daha ülkenin devlet başkanı olarak seçildi. Bu, Lukaşenko’nun yedinci dönemi olacak.
Belarus seçim kurulunun resmî sonuçlarına göre Aleksandr Lukaşenko oyların yüzde 86,82’sini alarak kazandı. Ülkenin ilk cumhurbaşkanı Lukaşenko, elde ettiği galibiyetle ülkeyi 1994’ten bu yana aralıksız 7. defa yönetecek. Seçim kurulu, 6,9 milyon kişinin oy kullanma hakkına sahip olduğu seçimde katılım oranının yüzde 85,7 olduğunu açıkladı.
Batı’ya sıcak mesajlar
Lukaşenko’ya ilk tebrik Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den gelmiş olsa da yedinci devrine başlayacak Lukaşenko, yeni döneminde Batı’yla daha sıcak ilişkiler kurma mesajları verdi.
ABD ile ilişkiler konusunda ölçülü bir hal sergileyen Lukaşenko, Belarus’un uluslararası arenada gerçekçi bir siyaset izleyeceğini vurgulayarak “Amerika’dan armağan beklemiyoruz, fakat iş birliğini arzuluyoruz” dedi. ABD’nin global iktisattaki rolünü kabul etmek zorunda olduklarını söyleyen Lukaşenko, pragmatik bir dış siyaset yürüteceklerini ifade etti.
Putin ile yakın bağlantılara sahip olmasıyla bilinen Lukaşenko, seçilmesinin akabinde “Slav halkları arasındaki bağların farkındayız ve Ukrayna’da barışı destekliyoruz” mesajını verdi. Savaşın uzun sürebileceğini belirten Lukaşenko, 2025 yılı sonunda Rusya-Ukrayna savaşı konusunda olumlu gelişmeler görülebileceği konusunda umutlu olduğunu ifade etti.
Avrupa’dan tepkiler
ABD ve AB, seçim öncesinde Belarus’ta bağımsız medyanın yasaklanması ve önde gelen tüm muhalif figürlerin hapsedilmesi ya da yurtdışına kaçmaya zorlanması nedeniyle seçimin özgür ve adil olmadığı görüşünde.
Avrupa Komitesi Başkan Yardımcısı Kaja Kallas, cumartesi günü yaptığı açıklamada seçimi “düzmece” olarak nitelendirdi ve “Lukaşenko’nun hiçbir meşruiyeti yok” dedi. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, “Belarus halkının seçme şansı yoktu. Özgürlük ve demokrasi hasreti çekenler için acı bir gün,” sözünü kullandı.
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de Lukaşenko’yu “sadece” yüzde 87,6’lık dayanakla kazandığı için alaycı bir lisanla eleştirdi; “Geriye kalanlar hapishanelere sığar mı?” diye sordu.
Muhalefete karşı uzun müddettir “tam baskı” siyaseti uygulanıyor
Batı medyası Lukaşenko’ya karşı yarışan diğer adayların, seçime sırf demokratik bir hava katmak için seçildiği, seçim sonuçlarının tamamen kararsız olduğu görüşünde.
BM, Belarus’un dokuz milyonluk nüfusundan 2020’den bu yana ülkeyi terk eden 300 bin kişi olduğunu tahmin ediyor. Bu bireyler çoğunlukla Polonya ve Litvanya’ya göç ettiler ve yurtdışında oy kullanma hakları kaldırıldığı için oy kullanamadılar.
Lukaşenko, Putin’in yakın müttefiklerinden
Lukaşenko, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yakın müttefiki olarak, 2022’de Rus birliklerinin Belarus topraklarını Ukrayna’yı işgal etmek için kullanmasına izin verdi. Sonraki yıl, Rusya NATO ülkeleriyle sınır komşusu olan Belarus’a taktik nükleer silahlar yerleştirdi.
Bir vakitler AB ile Moskova arasında titiz bir istikrar kuran Lukaşenko, 2020’den bu yana siyasi ve ekonomik olarak Rusya’ya bağımlı hale geldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yakın müttefiki olan Lukaşenko, daha önce muhaliflerin hapsedilmesini savunmuş ve “Batı umurumda değil” demişti.